Vranjska gimnazija obeležava 142 godine postojanja

Gimnazija Bora Stanković u Vranju ove godine obeležava 142 godine postojanja i rada.

Te davne 1881, tri godine posle oslobođenja Vranja od osmanske vlasti, rešenjem ministra prosvete Stojana Novakovića od 5. avgusta u Vranju je počela da radi gimnazija, što je dočekano sa velikim oduševljenjem u tadašnjoj čaršiji.

Znamo da je Vranjska gimnazija svoj rad počela u Deliver-begovim konacima, verovatno kompleksu zgrada koje danas Vranjanci znaju kao Pašini konaci i u tim prostorijama će raditi narednih pola veka.

Po okončanju Velikog rata, zbog povećanja broja dece, ali i neodgovarajućih uslova u kojima je do tada gimnazija radila pokrenuta je inicijativa da se izgradi namenska zgrada.

Temelj za novu zgradu, u kojoj se gimnazija i dan danas nalazi, osvećen je na Vidovdan 1931. godine, a zgrada je završena dve godine kasnije.

Septembra 1933. godine đaci su prvi put seli u nove klupe.

U novoj zgradi je bilo prostora za sve školske aktivnosti, a škola je dobila i za tadašnje vreme veoma modernu fiskulturnu salu, učionice, kabinete kao i laboratorije za eksperimente.

Posle temeljne rekonstrukcije, koja je završena 2013. godine, Vranjska gimnazija je postala ustanova u kojoj se nastava izvodi uz primenu inovativnih nastavnih modela, čuvajući tradicionalni model gimnazijskog obrazovanja.

Sama zgrada gimnazije predstavlja jednu od arhitektonski najlepših gimnazija u Srbiji.

Jedno od obeležja koje je izdvaja od drugih gimnazija su i sedam poprsja velikana - Vuka Stefanovića Karadžića, Borisava Stankovića, Ivana Gundulića, Svetog Save, Ivana Mažuranića, Franca Prešerna i Petra Petrovića Njegoša koja se nalaze na fasadi, na drugom spratu iznad ulaza, ispod kojih učenici gimnazije svakog dana prolaze pri ulasku u školu.

Gimnazija je tokom vremena menjala svoje nazive od Vranjska niža gimnazija, Kraljevsko-srpska niža gimnazija u Vranju, Gimnazija Nemanjina, Gimnazija, da bi današnji naziv Gimnazija Bora Stanković dobila 1959. godine, ali je među Vranjancima i učenicima jedna i čuvena Vranjska gimnazija.

Tokom tog perioda, kao nastavnici ili kao učenici, kroz vranjsku gimnaziju su prošle brojne danas poznate i cenjene ličnosti u nauci, kulturi, umetnosti, medicini i ostalim oblastima, koje su svojim radom pokazale stepen društvene organizovanosti i obeležile jedno istorijsko razdoblje po duhovnoj i kulturnoj osnovi.

U knjizi Znamenite ličnosti vranjske Gimnazije, koja je izašla povodom 140 godina rada i postojanja ustanove opisani su životi i dela vranjskih gimnazijlaca: Bore Stankovića, Jaše Prodanovića, Đorđa Tasića, Ljube Davidovića, Koste Todorovića, Mioljuba Kičića, Svete Simića, Radoja Domanovića i još mnogo velikana, čiji su životi i dela ostavila veliki trag u istoriji.

Tokom 142 godine u školi su radile brojne sekcije i udruženja učenika, a tako je i danas.

Pored redovnih nastavnih aktivnosti učenici su uključeni u brojne sekcije: dramsku, sportsku, ekološku, besedništvo i druge.

Škola ima i svoj hor koji učestvuje u obeležavanju skoro svih važnih događaja.

Sami učenici, kroz Đački parlament ali i van njega imaju mogućnost da predlažu brojne aktivnosti i škola im uvek pomaže u realizaciji istih.

Gimnazijalci su do sada organizovali više sportsko-humanitarnih turnira, predstava, književnih večeri, takmičenja, akademija...

Učenici gimnazije ostvaruju značajne rezultate iz svih predmata u kojima se takmiče i donose svake godine veliki broj nagrada sa republičkih takmičenja.

U ovoj školskoj godini je bilo osvojenih oko 40 republičkih mesta, a ove godine gimnazija je bila domaćin i organizator državnog takmičenja iz fizike koje je okupilo više od 600 učenika i oko 200 njihovih mentora iz cele Srbije.

Gimnazija pored redovnih ekskurzija organizuje i brojna studijska putovanja, odlazak na Sajam nauke, Sajam knjiga, kao i izlete sa posetom kulturno-istorijskim spomenicima.

Takođe, uključena je i u brojne domaće i međunarodne projekte na kojima su angažovani nastavnici i učenici.

Gimnazija danas, je moderna obrazovno-vaspitna ustanova koja se brine da učenicima stalno pruži maksimalne uslove za poboljšanje i usavršavanje obrazovnih kapaciteta i na taj način ih sprema za budući akademski život i još veća profesionalna dostignuća.

U okviru škole 2019. godine formirana je Zadužbina Olge i Nikole J. Dinića, potpukovnika u penziji iz Vranja koja svake godine povodom Savindana novačno nagrađuje učenike gimnazije za najbolje temate.

Danas škola ima svoju mladost koja broji 760 učenika, koji su raspoređeni na osnovu svojih želja i sposobnosti u tri smera: društveno-jezički, prirodno-matematički i specijalno IT odeljenje za učenike sa posebnim sposobnostima za računarstvo i informatiku.

Njihov rad i intersovanja prate 90 profesora u nastavi trudeći se da jačaju kompetencije učenika, razvjaju njihove sposobnosti i otkrivaju talente.

O gimnaziji, njenim đacima i profesorima zabeleženo je nekoliko mišljenja dragocene i trajne vrednosti.

U sećanju Bore Stankovića zapisano je: „Moji profesori, koji su bili nastavnici u mom zabačenom Vranju, Ljuba Davidović, Jaša Prodanović, Sveta Simić i drugi, polaskani uspehim svoga đaka odmah su me prihvatili u mom prvom književnom radu".

Otac srpske diplomatije Ljuba Davidovića, nekadašnji direktor vranjske gimnazije i potonji predsednik vlade Kraljevine Jugoslavije u čak tri mandata, jednom je rekao: „Bolje dece od vranjskih đaka nisam imao za vreme moga službovanja kao profesor i direktor gimnazije.

Mirna deca, svi dobri i odlični, svi su postali ugledni ljudi i svi zauzeli lepe položaje u državnoj službi. Ima ih lekara, profesora, inženjera, sudija, oficira i profesora univerziteta".

Kroz sećanje akademika Koste Tordorovića zapisano je: "Vranje se ne da zaboraviti. Ja sam u njemu kao gimnazist proveo najlepše svoje mladalačke dane. Nigde i nikada u životu nisam imao takvih drugova kao u vranjskoj gimnaziji".

Najlepši opis gimnazije dao je Boško Babović u svom sećanju: "Gimnazijsko zdanje, u toj i takvoj sredini, sasvim se izdvajalo. Na uvišici, visoka i lepa, skoro naslonjena na gradski park, s velikim i neozelenjenim prostorom ispred sebe, na kome su se nalazili samo temelji još pre rata započetog Doma kulture – Gimnazija se videla sa svih strana. Usamljena i prostrana, kao da je dominirala celim gradom".

Danas smo mi svedoci njene tradicije, lepote i važnosti u istoriji grada Vranja čiji je ona neraskidivi deo.

Decenijama, godinama i skoro vek i po ona beleži dane, teške i lepe, beleži sećanja, uspomene, vreme pod okupacijom, heroje, znamenite učenike i profesore, istaknute predavače, dobrotvore i njena misija i dalje postoji i sprovodi se.