Kao i svi veliki umetnici, Nadežda Petrović, potonja najveća srpska slikarka, nije bila shvaćena u svoje vreme, ali je bila slobodna, imala stav i govorila ono što misli, što uvek stvara mnogo neprijatelja, i na kraju, možda i najvažnije, bila je prva poznata Srpkinja koja je odlučila da se ne uda i da, kako je sama govorila, ne bude žena, već slikar", o tome ukratko govori monodrama Nenapisana pisma u kojoj se u ulozi Nadežde pojavljuje naša poznata glumica Vanja Milačić, a koja je odigrana na velikoj sceni Pozorišta Bora Stanković u Vranju.
Vranje je prvo posle Čačka i Beograda, imalo privilegiju da vidi ovu monodramu, koju je po tekstu Čačanke Milkice Miletić režirala Nataša Radulović.
Najvažnija poruka koju ova predstava donosi je osećanje da je upravo Nadežda Petrović bila ta žena koja je utrla put i otvorila mogućnost da žene današnjeg vremena slobodno biraju način na koji će živeti.
Predstava je inspirisana slojevitom ličnosti naše velike slikarke, njenim emotivnim i umetničkim nedoumicama, položajem umetnika u tadašnjoj Srbiji i ondašnjim političkim previranjima.
Kroz jednu intimnu i veoma ličnu priču, kroz pisma umetničkom i životnom prijatelju, vajaru Ivanu Meštroviću, publika prateći ovu monodramu prolazi kroz važan deo života najveće srpske slikarke.
Paralelno, upoznaje se i sa ženom borcem za ljudska prava, ženom sa stavom i jasno iskazanim mišljenjem i narodnim herojem.
Vanja Milačić dočarava nam koliko je Nadežda Petrović bila lojalna ćerka, sestra, odan prijatelj, osetljiv umetnički senzibilitet i velik dar koji je trebalo negovati u surovim okolnostima muškog sveta.
Producent predstave Marko Čkonjević navodi da je posebno značajno što je ova monodrama nastala u Čačku, i što podrška umetniku ide iz jednog malog mesta.
Monodrama Nenapisana pisma nastala je u produkciji Gradskog Pozorišta Čačak povodom 148 godina od rođenja slikarke.
Premijerno je izvedena u Domu kulture Čačak u jesen prošle godine, na dan rođenja Nadežde Petrović, kao jedan je od pratećih programa izložbe Zlatnom rukom i srebrnim srpom Umetničke galerije Nadežda Petrović u Čačku, koja je u saradnji sa Etnografskim muzejem u Beogradu predstavila zbirku etnografskih predmeta iz Nadeždinog pariskog ateljea.
Scenografiju je uradila Marija Lukić Shabby Chic Design iz Čačka, kostim Marta Čkonjević studentkinja na dizajnu i oblikovanju tekstila na univerzitetu u Ljubljani, a originalnu muziku napisala je kompozitorka Ana Krstajić, kreativni ambasador nacionalne platforme Srbija Stvara, dok dizajn potpisuje Ana Krbanjević dizajnerka iz Beograda.
Nadežda
Trećeg aprila pre 107 godina umrla je Nadežda Petrović, jedna od najpoznatijih srpskih impresionista i najvažnija srpska slikarka tog perioda. "Nenapisana pisma" su između ostalog nastala iz potrebe da je se setimo i zadržimo je u kolektivnom sećanju. Rodila se u Čačku 1873. gde su njeni roditelji Mileva i Dimitrije Mita Petrović radili kao učitelji. Bila je učenica kod slikara realiste Đorđa Krstića, a pohađala je i školu Kirila Kutlika. Na školovanje u Minhen odlazi 1898. godine. Zbog nemogućnosti da pohađa zvaničnu akademiju, jer nije postojalo žensko odeljenje, uči i usavršava se u ateljeima kod Antona Ažbea, Julijusa Ekstera i Angela Jankea. Prvu samostalnu izložbu imala je u Velikoj školi u Beogradu 1900. Po povratku iz Minhena, od 1904, angažuje se u domovini oko Prve jugoslovenske umetničke izložbe, osnivanja Društva srpskih umetnika Lada i Prve jugoslovenske umetničke kolonije u Sićevu. Aktivna je i na društvenom polju – kao jedan od osnivača organizacija Kolo srpskih sestara i Narodna odbrana pomaže stanovništvu u okupiranim oblastima Stare Srbije i Makedonije. Na studijski boravak u Pariz odlazi 1910. godine. U Beogradu 1912. godine otvara slikarsku školu. U balkanskim ratovima i Prvom svetskom ratu učestvovala je kao dobrovoljna bolničarka preživljavajući sve strahote ratnih zbivanja i teško obolevši. Umrla je od tifusa u Vojnoj bolnici u Valjevu 3. aprila 1915, gde je bila na dužnosti dobrovoljne bolničarke. U slikarstvu je tematski ostala verna nacionalnom, stilski se potpuno okrenula savremenim tokovima evropske umetnosti. U odnosu na ostale naše umetnike išla je znatno ispred svog vremena – sigurno da je i to jedan od razloga što od svojih savremenika nije bila dobro shvaćena, a u jednoj tradicionalno patrijarhalnoj srpskoj sredini. Nadeždin slikarski opus se deli na četiri osnovna perioda - minhenski, srpski, pariski i ratni. Njen rođeni brat Rastko Petrović bi je čuveni srpski pisac, slikar, likovni i književni kritičar.
