Mihajlu Pantiću, književniku iz Beograda, u utorak uveče je u Vranju uručena Nagrada Borisav Stanković.
Kako je na ceremoniji dodele kazao Miroslav Cera Mihailović, urednik Književne zajednice Borisav Stanković, nagrada je Pantiću uručena za celokupan književni opus.
U svojoj besedi povodom uručenja nagrade, Pantić je podsetio da je u integralnoj Antologiji srpske pripovetke, koju je u tri toma objavio 2005. godine, jedini pisac koji je u njoj zastupljen sa četiri pripovetke je Ivo Andrić, a odmah za njim jedini pisac koji je zastupljen sa tri pripovetke je Borisav Stanković, dok narednih petnaest pripovedača ima po dve, a ostali do broja šezdeset po jednu.
"I knjigu Osnovi srpskog pripovedanja, posvećenu genezi srpske umetničke naracije, završio sam opširnim ogledom o prozi Bore Stankovića.
Mislim da to sasvim dovoljno govori o mestu koje taj neponovljivi pisac, onaj koji je rekapitulirao staro znanje i nagovestio novo, modernističko, ima u tradiciji naše nacionalne književnosti, a posebno i o mom odnosu prema delu pripovedača bez koga ni Ivo Andrić ne bi bio Ivo Andrić.
Romani, drame i pripovetke Borisava Stankovića stoje pred današnjim čitaocima i posebno akademskim tumačima kao trajno otvoren tekst koji je izdržao višestruku probu vremena", rekao je Pantić.
Književni kritičar Gojko Božović, govoreći o stvaralaštvu Mihajla Pantića, kazao je pred ljubiteljima književnosti u Vranju da, čestitajući nagradu "istovremeno dovodimo u vezu dva pisca, dva književna lika".
Kao što je Bora Stanković u svoje vreme od sveta svog iskustva napravio svet svoje književnosti, tako je Mihajlo Pantić u svom književnom vremenu iz sopstenog iskustva uobličio svet svoje književnosti.
Božović je još potencirao da se Mihajlo Pantić dotiče pripovedačkog iskustva koje bi se moglo nazvati "psihološkim realizmom".
"To je, najpre, jedna vrsta temeljne, trajne i nepomućene posvećenosti priči.
Ne samo priči kao žanru, kao jednom obliku književnosti, u nas jednom od dva najvitalnija žanra, nego je to i priča kao oblik komunikacije, kao način da neprestano budemo u komunikaciji sa drugima, prvenstveno čitaocem.
Pantićeve priče, počivajući na tom dubinskom, komunkacijskom obliku, neprestano istražuju svakodnevicu koja postoji tu odmah pored nas, svakodnevicu koja pred nas postavlja najtemeljnije moguće izazove i koju mi pokušavamo i vrlo često ne uspevamo da osmislimo, ispunimo je velikim razlozima i obnovimo smisao koji je recimo u vremenu Bore Stankovića delovao potpuno nepomućen, trajno prisutan.
U iskustvima modernog pisca, kao što je Mihajlo Pantić, taj smisao je nekako uvek upitan, on se osipa, curi iz ruku i na neki je način svaka priča potreba da se dopre do tog smisla, da se na tim temeljima sagleda jedno novo i po svemu drugačije ljudsko i književno, odnosno poetičko iskustvo", rekao je Božović.
Kako se pomerala pripovedačka osa Mihajla Pantića, dodao je Božović, tako se pomerala simultano sa njom i tematska osa tog pripovedanja.
Pantićeva knjiga Priče o piscima, koju je Božović apostrofirao, nastajala je nekoliko decenija, uporedo sa prisustvom Mihajla Pantića u srpskoj književnosti.
Junaci te knjige su Ivo Andrić i Miroslav Krleža, Stanislav Vinaver i Branko Ćopić, Danilo Nikolić i Aleksandar Tišma, Dragoslav Mihailović i Borislav Pekić, Radomir Konstantinović i Živojin Pavlović, Milorad Pavić i Svetlana Velmar-Janković, Jovan Hristić i Predrag Palavestra, Slavko Leovac i Sveta Lukić, Duško Trifunović i Dušan Kovačević, Dobrilo Nenadić i Jovica Aćin, Radovan Beli Marković i Miodrag Perišić, David Albahari i Raša Livada, Vojislav Despotov i Svetislav Basara, Stevan Tontić i Tomislav Marinković, Aleš Debeljak i Branko Čegec, kao i mnogi drugi savremeni pisci, ali i Singer i Borhes.
Obrazloženje žirija
Žiri u sastavu prof. dr Milo Lompar (predsednik), te prof. dr Slađana Jaćimović i književnik Aleksandar Laković odlučio da Pantiću pripadne jedna od najznačajnijih domaćih književnih nagrada, podsećajući da je on u savremenoj književnosti "stvorio veoma razuđen književni opus".
"U pripovedačkom smislu, Pantićeve priče su modernistički zasnovane, sa nagomilavanjem sugestija do poente koja naglo dolazi na kraju priče, ali i sa jakim postmodernim elementima, poput metatekstualnih pokazatelja koji preinačavaju momente i figure poznate iz istorije književnosti. Sve te osobine su ispoljene u najnovijoj knjizi Priče o piscima. Ona donosi dokumentarnost, fragmentarnost, asocijativnost u oblikovanju životnih i književnih situaija pisaca: kao junaka jednog pripovedanja, koje oscilira od esejističkog ka dramskom ili lirskom modusu literarne sudbine. Tako su pisci kao književni junaci našli svog pisca", navodi se između ostalog u obrazloženju odluke žirija.
Profil
Mihajlo Pantić rođen je 1957 godine u Beogradu. Srpski je književnik, kritičar i univerzitetski profesor. Bio je urednik u više izdavačkih kuća (Matica srpska, Filip Višnjić, Otkrovenje, Albatros plus) i više listova i časopisa (Književna reč, Književne novine, Letopis Matice srpske, Sarajevske sveske i dr.). Bio je u karijeri stalni kritičar Naše borbe, Politike, Vremena, Danasa, NIN-a i saradnik gotovo svih književnih časopisa koji su izlazili i dalje izlaze u Srbiji i regionu. Na Filološkom fakultetu Univerziteta u Beogradu diplomirao je 1981, a na istom fakultetu 1998. godine odbranio doktorat o temi "Modernističko pripovedanje". Napisao je dvadesetak knjiga priča koje su prevođene na dvadeetak svetskih jezika. Izdao je ukupno pedesetak knjiga, uključujući osim priča studije, eseje, književne kritike i antologije. Dobitnik je mnogobrojnih književnih nagrada - Brankove, Andrićeve, Kočićevog pera, nagrada Grigorije Božović, Branko Ćopić, Moma Dimić i drugih.
