Danas je godišnjica smrti Bore Stankovića, položeno cveće na njegov grob u Beogradu

Vranje - Poštujući višegodišnju tradiciju, na dan smrti najvećeg Vranjanca, pisca Borisava Stankovića, članovi Zavičajnog udruženja Vranjanaca Žuto cveće u Beogradu obeležili su ovaj značajan datum polaganjem cveća i paljenjem sveća na Borinom grobu u Beogradu.

Borisav Bora Stanković (Vranje, 31. mart 1876 — Beograd, 22. oktobar 1927) bio je srpski pripovedač, romansijer, dramatičar i jedan od najznačajnijih pisaca srpskog realizma.

Rođen je u Vranju i vrlo rano je ostao bez roditelja, pa ga je odgajila majka njegovog oca, baba Zlata.

Završio je Pravni fakultet u Beogradu 1902. godine.

Svoju najpoznatiju dramu Koštana objavio je 1902. godine, gde prvi put u književnom delu koristi vranjski dijalekt, što je izazvalo velike kritike.

BORINO IME

Rad Borisava Stankovića je imao veliki uticaj na kulturu i na formiranje identiteta Vranjanaca. Mnoge institucije u gradu nose njegovo ime (npr. gimnazija, Gradska biblioteka i profesionalno pozorište), kao i jedna ulica. Njegova kuća (izgrađena 1855. godine) je pretvorena u muzej posvećen njegovom životu i stvaralaštvu. Nekadašnja fabrika obuće „Koštana“ u Vranju je nosila naziv lika iz njegove istoimene drame.

Sa Beograđankom Angelinom Milutinović imao je tri kćeri.

U periodu 1903-1904 proveo je nekoliko meseci u Parizu, a posle povratka radio kao carinik i poreznik.

Objavio je roman Nečista krv 1910. godine, koji je odmah proglašen za remek delo srpske književnosti.

Godine 1915. ostavio je porodicu u Kraljevu i kao poslanik Ministarstva vera povukao se pred neprijateljem u Niš, sa moštima Stefana Prvovenčanog.

U Podgorici su ga Austrougari zarobili i internirali u Derventu.

Jula 1916. godine uz pomoć prijatelja biva pušten kući u Beograd.

Tamo piše kulturnu rubriku u Beogradskim novinama kako bi prehranio porodicu.

Godine 1920. postao je činovnik Ministarstva prosvete u Umetničkom odeljenju.

U aprilu 1924. slavio je tridesetogodišnjicu književnog stvaralaštva i njegova drama Koštana je opet štampana i igrana.

Njegovo celokupno književno delo je vezano za Vranje, iako je u Vranje retko odlazio i nema podataka da je ikada bio u okolnim selima; čak nije poznavao geografski položaj materijalnih mesta.

Na jednom predavanju je priznao da je svoje likove oblikovao prema pričama koje je slušao i spajao elemente više ličnosti kako bi njegovi likovi delovali punije.

Njegovo stvaralaštvo uglavnom se svrstava u realizam, ali ima osobine koje naginju ka naturalizmu.

Novija kritika svrstava ga u začetnike moderne srpske književnosti.

Uveo je vranjski govor u književnost, zbog čega je bio stalno kritikovan od strane mnogih savremenika školovanih na zapadu.

Oni su kritikovali njegov jezik i stil pisanja, govoreći da su njegova dela „nepismena i orijentalna.“

Javljajući se u vreme kada se mlađa generacija sve intenzivnije orijentiše prema zapadnjačkim uzorima, ostao je privržen realističkim tradicijama; dela su mu prožeta osećanjem naklonosti prema patrijarhalnom svetu stare Srbije.

Opisujući tragične ličnosti, junake koji propadaju kao „poetične žrtve ljubavi“, dao je upečatljivu sliku zavičajnog Vranja, raslojavanje i degeneraciju starih trgovačkih porodica, prodiranje seoskog elementa u grad.

Bio je slikar strasnih sukoba i nostalgije za mladošću.

Proza mu je nadahnuta osećajem fatalizma i istočnjačke čulnosti.

Pored pripovedaka i romana okušao se i kao dramski pisac. Beogradske prilike za vreme Prvog svetskog rata opisao je u memoarskom delu "Pod okupacijom".

Nijedan njegov rukopis nije sačuvan.

Dela

Knjige pripovedaka "Iz starog jevanđelja", "Stari dani", drame "Koštana", "Tašana", roman "Nečista krv", memoari "Pod okupacijom" itd.

Najnovije vesti